راهنمای اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی چیست؟

این یک بیماری روانی جدی است که بدون مراقبت می‌تواند ناتوان‌کننده باشد. حدود ۱٪ از آمریکایی‌ها به آن مبتلا هستند. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است صداهایی بشنوند، مناظر خیالی ببینند یا باور کنند که دیگران افکار آنها را کنترل می‌کنند. این احساسات می‌تواند فرد را بترساند و منجر به رفتار نامنظم شود. اگرچه درمانی وجود ندارد، اما درمان معمولاً می‌تواند جدی‌ترین علائم را مدیریت کند. برخلاف سوءتفاهم رایج، اسکیزوفرنی همان اختلال شخصیت چندگانه نیست.

علائم چیست؟

آنها عبارتند از:

• توهم: شنیدن یا دیدن چیزهای خیالی
• هذیان: باورهای غلط و عمیق
• کاتاتونی: وضعیتی که در آن فرد برای مدت طولانی از نظر فیزیکی در یک موقعیت ثابت می‌ماند، حرکات عجیب و غریب انجام می‌دهد یا به طور مناسب به دیگران پاسخ نمی‌دهد.
   

برخی نشانه‌ها، مانند عدم لذت بردن از زندگی روزمره و کناره‌گیری از فعالیت‌های اجتماعی، ممکن است شبیه افسردگی باشند.

چگونه بر افکار تأثیر می‌گذارد

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است در سازماندهی افکار خود یا ایجاد ارتباط منطقی مشکل داشته باشند. آنها ممکن است احساس کنند که ذهنشان از یک فکر نامربوط به فکر دیگر می‌پرد. گاهی اوقات آنها دچار “انزوای فکر” می‌شوند، احساسی که افکار از سرشان پاک می‌شوند، یا “انسداد فکر” می‌کنند، زمانی که جریان تفکر کسی ناگهان قطع می‌شود. 

تأثیرات بر رفتار

این بیماری از بسیاری جهات تأثیر عمده‌ای دارد. افراد ممکن است صحبت کنند و منظورشان را نرسانند، یا کلمات را از خودشان دربیاورند. ممکن است آشفته باشند یا هیچ احساسی از خود نشان ندهند. بسیاری در تمیز نگه داشتن خود یا خانه‌هایشان مشکل دارند. برخی رفتارها مانند قدم زدن را تکرار می‌کنند. علیرغم انگ اجتماعی، خطر خشونت علیه دیگران کم است.

چه کسی به اسکیزوفرنی مبتلا می‌شود؟

هر کسی می‌تواند. این بیماری به طور مساوی بین مردان و زنان و در بین گروه‌های قومی رایج است. علائم معمولاً بین سنین ۱۶ تا ۳۰ سالگی شروع می‌شوند. علائم اولیه ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها قبل از اولین حادثه روان‌پریشی کامل بروز کنند. این بیماری در مردان زودتر از زنان شروع می‌شود. اسکیزوفرنی به ندرت در دوران کودکی یا بعد از ۴۵ سالگی شروع می‌شود. افرادی که در خانواده خود اسکیزوفرنی یا سایر اختلالات روان‌پریشی دارند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به آن باشند.

چه چیزی باعث اسکیزوفرنی می‌شود؟

دانشمندان علت اسکیزوفرنی را نمی‌دانند. ژن‌ها، تجربیات و محیط فرد ممکن است همگی در این امر دخیل باشند. نظریه‌ها شامل میزان فعالیت و عملکرد صحیح برخی از نواحی مغز و همچنین مشکلات مربوط به مواد شیمیایی مغز مانند دوپامین و گلوتامات است. همچنین ممکن است تفاوت‌های ساختاری مانند از دست دادن سلول‌های عصبی که منجر به حفره‌های پر از مایع یا “بطن‌های” بزرگتر در مغز می‌شود، وجود داشته باشد.

چگونه پزشکان آن را تشخیص می‌دهند

هیچ آزمایش آزمایشگاهی برای تشخیص اسکیزوفرنی وجود ندارد، بنابراین پزشکان معمولاً تشخیص را بر اساس سابقه و علائم فرد انجام می‌دهند. آنها ابتدا سایر علل پزشکی را رد می‌کنند. در نوجوانان، ترکیبی از سابقه خانوادگی و رفتارهای خاص می‌تواند به پیش‌بینی شروع اسکیزوفرنی کمک کند. دوره‌ای که علائم برای اولین بار ظاهر می‌شوند و قبل از اولین دوره روان‌پریشی (FEP)، دوره پیش‌درآمد نامیده می‌شود. این دوره می‌تواند روزها، هفته‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد. گاهی اوقات تشخیص آن دشوار است زیرا معمولاً هیچ عامل محرک خاصی وجود ندارد. دوره پیش‌درآمد با چیزی همراه است که می‌توان آن را به عنوان تغییرات رفتاری ظریف، به ویژه در نوجوانان، درک کرد. این رفتارها شامل کناره‌گیری از گروه‌های اجتماعی و ابراز سوءظن‌های غیرمعمول است، اما این برای تشخیص کافی نیست.

داروهایی که آن را درمان می‌کنند

داروهای تجویزی می‌توانند علائمی مانند تفکر غیرطبیعی، توهم و هذیان را کاهش دهند. برخی افراد عوارض جانبی نگران‌کننده‌ای از جمله لرزش و افزایش وزن دارند. داروها همچنین ممکن است با سایر داروها یا مکمل‌ها تداخل داشته باشند. اما در بیشتر موارد، دارو برای درمان اسکیزوفرنی ضروری است.

نقش درمان

مشاوره می‌تواند به افراد کمک کند تا راه‌های بهتری برای تشخیص و مدیریت رفتارها و افکار مشکل‌ساز خود پیدا کنند و نحوه ارتباط خود با دیگران را بهبود بخشند. هرچه درمان زودتر انجام شود، نتیجه بهتر خواهد بود. در درمان شناختی رفتاری (CBT)، افراد یاد می‌گیرند که واقعیت افکار خود را آزمایش کنند و علائم را بهتر مدیریت کنند. سایر اشکال درمان با هدف بهبود مهارت‌های مراقبت از خود، ارتباط و روابط انجام می‌شود.

برنامه های توانبخشی

برنامه‌های توانبخشی برای اسکیزوفرنی به افراد می‌آموزد که چگونه کارهای روزمره مانند استفاده از حمل و نقل عمومی، مدیریت پول، خرید مواد غذایی یا پیدا کردن و حفظ شغل را انجام دهند. این برنامه‌ها زمانی بهترین عملکرد را دارند که در یک رویکرد تیمی مانند مراقبت‌های ویژه هماهنگ (CSC) گنجانده شوند. این درمان شامل داروها، درمان و خدمات اجتماعی همراه با مداخلات شغلی و آموزشی است.

پایبندی به برنامه

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی گاهی اوقات به دلیل عوارض جانبی یا عدم درک بیماری خود، داروهای خود را قطع می‌کنند. این امر خطر بازگشت علائم جدی را افزایش می‌دهد که می‌تواند منجر به یک دوره روان‌پریشی (که در آن فرد ارتباط خود را با واقعیت از دست می‌دهد) شود. مشاوره منظم می‌تواند به افراد کمک کند تا به درمان خود پایبند باشند و از عود یا نیاز به بستری شدن در بیمارستان جلوگیری کنند.

چالش‌های کاری

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب در یافتن یا حفظ شغل مشکل دارند. این تا حدودی به این دلیل است که این بیماری بر تفکر، تمرکز و ارتباط تأثیر می‌گذارد. اما همچنین از این واقعیت ناشی می‌شود که علائم در بزرگسالی، زمانی که بسیاری از افراد شغل خود را شروع می‌کنند، شروع می‌شوند. توانبخشی حرفه‌ای و شغلی می‌تواند به افراد کمک کند تا مهارت‌های شغلی عملی را توسعه دهند.

وقتی یکی از عزیزانتان این بیماری را دارد

روابط برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می‌تواند دشوار باشد. افکار و رفتارهای غیرمعمول آنها ممکن است دوستان، همکاران و اعضای خانواده را از آنها دور نگه دارد. درمان می‌تواند کمک کند. یک نوع درمان بر شکل‌گیری و پرورش روابط تمرکز دارد. اگر به کسی که اسکیزوفرنی دارد نزدیک هستید، ممکن است بخواهید به یک گروه حمایتی بپیوندید یا خودتان مشاوره بگیرید تا بتوانید از آنها حمایت بگیرید و درباره آنچه که آنها تجربه می‌کنند بیشتر بدانید.

الکل و مواد مخدر خطرناک هستند

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بسیار بیشتر از سایر افراد در معرض سوءمصرف الکل یا مواد مخدر غیرقانونی هستند . برخی از مواد، از جمله ماری جوانا و کوکائین، می‌توانند علائم را بدتر کنند. سوءمصرف مواد مخدر همچنین با درمان‌های اسکیزوفرنی تداخل دارد. اگر کسی را می‌شناسید که با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کند، به دنبال برنامه‌های ترک اعتیادی باشید که برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی طراحی شده‌اند.

قبل از بارداری صحبت کنید

زنان مبتلا به اسکیزوفرنی که قصد بارداری دارند باید با پزشکان خود صحبت کنند تا مطمئن شوند که مصرف داروهایشان در دوران بارداری مشکلی ندارد. مطالعات در مورد ایمنی داروهای اسکیزوفرنی در دوران بارداری دلگرم کننده است. اما اگرچه هیچ ارتباط قطعی بین داروهای اسکیزوفرنی و نقص مادرزادی یا عوارض جدی بارداری وجود ندارد، اما مهم است که ابتدا در مورد آن با پزشک خود صحبت کنید. 

وقتی یکی از اقوام از مبتلایان است

متقاعد کردن فرد مبتلا به اسکیزوفرنی برای دریافت کمک می‌تواند دشوار باشد. درمان اغلب زمانی آغاز می‌شود که یک دوره روان‌پریشی منجر به بستری شدن در بیمارستان شود. پس از تثبیت وضعیت فرد، اعضای خانواده می‌توانند این کارها را برای جلوگیری از عود بیماری انجام دهند:

• فرد را تشویق کنید که مصرف دارو را ادامه دهد
• در قرارهای بعدی با آنها همراه شوید
• حامی باشید و با احترام برخورد کنید