آنچه در این مطلب خواهید خواند
پرش چشم چیست؟
پرش چشم، اسپاسم یا حرکتی است که نمی‌توانید آن را کنترل کنید. پرش چشم می‌تواند شایع باشد و اغلب جای نگرانی ندارد. با این حال، برخی شرایط وجود دارد که باعث پرش چشم می‌شود، از جمله میوکیمیا، که شایع‌ترین علت آن است. این معمولاً نشانه استرس، خستگی یا مصرف بیش از حد کافئین است.
پرش پلک شما همچنین می‌تواند ناشی از بلفارواسپاسم باشد. این وضعیت با افزایش پلک زدن شروع می‌شود و می‌تواند منجر به بسته شدن ناگهانی چشم‌ها شود.
پرش پلک همچنین می‌تواند نشانه‌ی یک اختلال حرکتی مزمن مانند دیستونی باشد که باعث انقباض خودکار عضلات می‌شود.
انواع پرش چشم
چند نوع رایج پرش چشم وجود دارد:
پرش پلک جزئی اغلب با چیزهای روزمره مانند خستگی، استرس یا کافئین مرتبط است. همچنین ممکن است به دلیل تحریک سطح چشم ( قرنیه) یا غشاهایی که پلک‌های شما (ملتحمه) را می‌پوشانند، دچار آن شوید.
میوکیمی پلک می‌تواند پلک‌های بالا و پایین شما را درگیر کند، اما معمولاً فقط یک چشم را در یک زمان درگیر می‌کند و از تقریباً نامحسوس تا نگران‌کننده متغیر است. پرش پلک معمولاً به سرعت از بین می‌رود اما می‌تواند پس از چند ساعت یا طی چند روز تکرار شود.
بلفارواسپاسم خودبه‌خودی خوش‌خیم معمولاً در اواسط تا اواخر بزرگسالی بروز می‌کند و با گذشت زمان بدتر می‌شود. سالانه فقط حدود ۲۰۰۰ نفر در ایالات متحده به این بیماری مبتلا می‌شوند. اگر در بدو تولد دختر بوده‌اید، احتمال ابتلا به آن دو برابر بیشتر از افرادی است که در بدو تولد پسر بوده‌اند. این یک بیماری نادر است، اما موارد شدیدتر می‌تواند در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کند.
این بیماری با پلک زدن مداوم یا سوزش چشم شروع می‌شود. با بدتر شدن آن، ممکن است به نور حساس‌تر شوید، تاری دید پیدا کنید و دچار اسپاسم صورت شوید. اسپاسم‌ها ممکن است آنقدر شدید شوند که پلک‌های شما برای چند ساعت بسته بمانند.
محققان فکر می‌کنند که پرش چشم می‌تواند از ژن‌های خاصی ناشی شود یا محیط می‌تواند باعث آن شود.
سندرم میگ (سندرم بروگل) می‌تواند از بلفارواسپاسم خوش‌خیم خودبه‌خودی ایجاد شود. علائم سندرم میگ شامل اسپاسم‌های شدید عضلات پایین صورت، فک و چشم‌ها است. اگر سندرم میگ دارید، اسپاسم‌ها می‌توانند علاوه بر پلک، در زبان و فک شما نیز باشند.
اسپاسم نیمه صورت حتی نادرتر است. این اسپاسم عضلات اطراف دهان و پلک شما را درگیر می‌کند. برخلاف دو نوع دیگر، معمولاً فقط یک طرف صورت شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اغلب، علت آن فشار یک شریان بر روی عصب صورت است.
علل پرش چشم
ممکن است پلک شما به دلیل یک سیگنال غیرمعمول در مغز یا عضلات صورتتان پرش کند. موارد روزمره‌ای که می‌توانند این اتفاق را تحریک کنند عبارتند از:
- خستگی
- استرس
- کافئین
- کم آبی بدن
- محرک‌های محیطی
- الکل
- سیگار کشیدن
- حساسیت به نور
- برخی داروها، به ویژه داروهایی که روان‌پریشی، صرع یا میگرن را درمان می‌کنند
این مورد نادر است، اما برخی از اختلالات مغزی و سیستم عصبی نیز می‌توانند باعث پرش پلک شوند. این اختلالات عبارتند از:
- بیماری پارکینسون
- آسیب مغزی
- اسکلروز چندگانه
- فلج بل
- سندرم تورت
- دیستونی
- تورتیکولی اسپاسمودیک
اگر شرایط خاص چشمی دارید، ممکن است باعث پرش پلک یا افزایش آن شوند:
- فشار چشم
- سوزش چشم
- چشم صورتی ( التهاب ملتحمه )
- خشکی چشم یا قرمزی چشم
- یووئیت
- بلفاریت (تورم پلک‌ها)
عوارض پرش چشم
بعضی افراد ممکن است تمام روز دچار اسپاسم چشم شوند. این اسپاسم‌ها ممکن است روزها، هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه داشته باشند. این اسپاسم‌ها می‌توانند حواس شما را پرت کرده و بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارند.
اگر پرش پلک شما از بین نرود، ممکن است مدام پلک بزنید یا چشمانتان را تنگ کنید و در دیدن مشکل داشته باشید.
اگر موارد زیر را دارید با پزشک خود مشورت کنید:
- چشم شما مدام می‌پرد یا این پرش بیش از ۱ هفته طول می‌کشد.
- پلک شما کاملاً بسته می‌شود.
- اسپاسم‌ها سایر عضلات صورت را درگیر می‌کنند.
- قرمزی، تورم یا ترشح چشم دارید.
- پلک بالایی شما افتاده است.
اگر پزشک شما به مشکل مغزی یا عصبی مشکوک شود ، سایر علائم رایج این بیماری را بررسی می‌کند. او ممکن است شما را به یک متخصص مانند متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهد.
چگونه پرش چشم را متوقف کنیم؟
بیشتر پرش‌های جزئی خود به خود از بین می‌روند. برای متوقف کردن فوری پرش چشم، استراحت کافی، استفاده از کمپرس گرم و کاهش مصرف الکل، تنباکو و کافئین می‌تواند مفید باشد . اگر خشکی چشم یا تحریک چشم علت پرش چشم باشد، گزینه‌های درمانی پرش چشم ممکن است شامل اشک مصنوعی بدون نسخه باشد.
هیچ درمانی برای بلفارواسپاسم خوش‌خیم خودبه‌خودی وجود ندارد. اما پزشک شما می‌تواند به کاهش علائم شما کمک کند. رایج‌ترین درمان، سم بوتولینوم (بوتاکس، دیسپورت، زئومین) است. همچنین اسپاسم‌های نیمه صورت را درمان می‌کند.
پزشک شما مقادیر کمی از دارو را به عضلات چشم شما تزریق می‌کند تا اسپاسم‌ها را کاهش دهد. این اثر چند ماه طول می‌کشد و به آرامی از بین می‌رود. شما به بیش از یک جلسه درمان نیاز خواهید داشت.
در موارد خفیف، پزشک ممکن است داروهایی مانند موارد زیر را پیشنهاد کند:
- کلونازپام (کلونوپین)
- لورازپام (آتیوان)
- تری هگزیفنیدیل هیدروکلراید (آرتان، تری هگزان، تریتان)
این داروها معمولاً تسکین کوتاه‌مدتی ارائه می‌دهند.
درمان‌های جایگزین عبارتند از:
- درمان بیوفیدبک
- طب سوزنی
- هیپنوتیزم
- مراقبت‌های کایروپراکتیک
- تغذیه درمانی
- عینک‌های رزگلد یا FL-41 برای حساسیت به نور
مطالعات علمی ثابت نکرده‌اند که این درمان‌ها مؤثر هستند.
در برخی موارد، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند. در روشی به نام میکتومی، برخی از عضلات و اعصاب اطراف پلک شما برداشته می‌شوند.
جراحی همچنین می‌تواند فشار شریان روی عصب صورت شما را که باعث اسپاسم نیمه صورت می‌شود، کاهش دهد. نتایج دائمی هستند. اما مانند هر عمل جراحی، احتمال عوارض وجود دارد.
چشم انداز پرش چشم
چشم انداز شما بستگی به نوع پرش پلک و علت آن دارد. پرش‌های جزئی بدون درد و بی‌ضرر هستند. آنها معمولاً خود به خود از بین می‌روند. بلفارواسپاسم یک بیماری مادام العمر است، اما ممکن است متوجه شوید که می‌توانید با اجتناب از موارد خاصی مانند خستگی یا کافئین از تشدید علائم جلوگیری کنید.
