داروهای دیابت که تزریق نمی‌کنید

داروهای غیر تزریقی دیابت چیست؟

وقتی به داروهای دیابت فکر می‌کنید، ممکن است انسولین یا سایر داروهایی که از طریق تزریق یا پمپ دریافت می‌کنید به ذهنتان خطور کند. اما داروهای دیگری نیز وجود دارند که به صورت قرص مصرف می‌شوند یا استنشاق می‌شوند.

پزشک شما دقیقاً آنچه را که نیاز دارید در نظر خواهد گرفت، که ممکن است شامل بیش از یک نوع داروی دیابت باشد. هدف، کمک به مدیریت دیابت شما است. در اینجا برخی از داروهای دیابت غیر تزریقی آورده شده است:

آکاربوز ( پریکوز )

نحوه عملکرد: آنزیم‌هایی را که به هضم نشاسته کمک می‌کنند، مسدود می‌کند و افزایش قند خون را کند می‌کند. 

این دارو به گروهی از داروها به نام «مهارکننده‌های آلفا گلوکوزیداز» تعلق دارد. عوارض جانبی این نوع داروها شامل ناراحتی معده (نفخ، اسهال، حالت تهوع و گرفتگی عضلات) است.

آلوگلیپتین ( نسینا )

نحوه عملکرد: وقتی قند خون خیلی بالاست، سطح انسولین را افزایش می‌دهد و به کبد می‌گوید که تولید قند را کاهش دهد.

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مهارکننده DPP-IV” بنامد. این داروها باعث افزایش وزن نمی‌شوند. می‌توانید آنها را به تنهایی یا با داروی دیگری مانند متفورمین مصرف کنید.

بکساگلیفلوزین (برنزاوی)

نحوه عملکرد: به کاهش سطح گلوکز خون در مواقعی که خیلی بالا هستند کمک می‌کند و به طور خاص برای استفاده در کنار رژیم غذایی و ورزش جهت بهبود کنترل قند خون در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ طراحی شده است.

این دارو به عنوان یک مهارکننده کوترانسپورتر سدیم-گلوکز ۲ (SGLT2) شناخته می‌شود.

بروموکریپتین مزیلات (سیکلوسِت، پارلودل)

نحوه عملکرد: سطح دوپامین، یک ماده شیمیایی مغز، را افزایش می‌دهد.

این دارو برای کمک به بهبود کنترل قند خون در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲، همراه با رژیم غذایی و ورزش، تأیید شده است. این دارو برای درمان دیابت نوع ۱ استفاده نمی‌شود.

کاناگلیفلوزین (اینووکانا)

نحوه عملکرد: میزان گلوکز دفع شده از بدن از طریق ادرار را افزایش می‌دهد و مانع از جذب مجدد گلوکز توسط کلیه‌ها می‌شود.

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مهارکننده SGLT2” بنامد. عوارض جانبی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• عفونت‌های قارچی واژن
• عفونت‌های دستگاه ادراری
• سرگیجه یا غش
• کتواسیدوز یا کتوز
• افزایش خطر شکستگی استخوان
• کاهش تراکم مواد معدنی استخوان

کلرپروپامید (دیابینی)

نحوه عملکرد: با تحریک لوزالمعده برای ترشح انسولین بیشتر، قند خون را کاهش می‌دهد.

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “سولفونیل اوره” بنامد. این دارو به اندازه سولفونیل اوره‌های جدیدتر استفاده نمی‌شود. عوارض جانبی سولفونیل اوره‌ها عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده
• بثورات پوستی یا خارش
• افزایش وزن

کولسولام ( ولچول )

نحوه عملکرد: کلسترول بد (LDL) را کاهش می‌دهد و کنترل قند خون را در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ بهبود می‌بخشد.

پزشک شما این نوع دارو را «مهارکننده اسید صفراوی» می‌نامد.

داپاگلیفلوزین (فارکسیگا)

نحوه عملکرد: برای استفاده در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲، این دارو میزان گلوکز دفع شده از بدن از طریق ادرار را افزایش می‌دهد و مانع از جذب مجدد گلوکز توسط کلیه‌ها می‌شود.

همچنین می‌تواند به کاهش بروز نارسایی قلبی کمک کند. پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مهارکننده SGLT2” بنامد. عوارض جانبی شامل عفونت‌های جدی آلت تناسلی یا واژن است.

امپاگلیفلوزین (جاردیانس)

نحوه عملکرد: میزان گلوکز دفع شده از بدن از طریق ادرار را افزایش می‌دهد و مانع از جذب مجدد گلوکز توسط کلیه می‌شود. پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مهارکننده SGLT2” بنامد. همچنین مشخص شده است که این دارو خطر بستری شدن در بیمارستان به دلیل نارسایی قلبی و همچنین مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی را در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی، چه مبتلا به دیابت نوع 2 و چه غیر مبتلا، کاهش می‌دهد.

گلیمپرید (آماریل)

نحوه عملکرد: با تحریک لوزالمعده برای ترشح انسولین بیشتر، قند خون را کاهش می‌دهد. پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “سولفونیل اوره” بنامد. عوارض جانبی سولفونیل اوره‌ها عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده
• بثورات پوستی یا خارش
• افزایش وزن

گلیپیزید ( گلوکوترول و گلوکوترول XL )

نحوه عملکرد: با تحریک لوزالمعده برای ترشح انسولین بیشتر، قند خون را کاهش می‌دهد. پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “سولفونیل اوره” بنامد. عوارض جانبی سولفونیل اوره‌ها عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده
• بثورات پوستی یا خارش
• افزایش وزن

گلیبوراید ( دیابتا ، گلیناز پرس تب)

نحوه عملکرد: با تحریک لوزالمعده برای ترشح انسولین بیشتر، قند خون را کاهش می‌دهد. پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “سولفونیل اوره” بنامد. عوارض جانبی سولفونیل اوره‌ها عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده
• بثورات پوستی یا خارش
• افزایش وزن

انسولین استنشاقی ( Afrezza )

نحوه مصرف: یک کارتریج که حاوی یک دوز از این انسولین پودری سریع الاثر است را در دستگاه استنشاقی قرار می‌دهید و قبل از غذا یا کمی بعد از شروع غذا خوردن از آن استفاده می‌کنید.

نحوه عملکرد: انسولین به سرعت از سلول‌های ریه به جریان خون منتقل می‌شود. جایگزین انسولین طولانی‌اثر (که نمی‌توانید استنشاق کنید) نمی‌شود. اگر بیماری ریوی طولانی‌مدت مانند آسم یا COPD دارید یا سیگار می‌کشید، نباید از آن استفاده کنید. برای درمان کتواسیدوز دیابتی توصیه نمی‌شود.

لیناگلیپتین ( Tradjenta )

نحوه عملکرد: وقتی قند خون خیلی بالاست، سطح انسولین را افزایش می‌دهد و به کبد می‌گوید که تولید قند را کاهش دهد. 

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مهارکننده DPP-IV” بنامد. این داروها باعث افزایش وزن نمی‌شوند. می‌توانید آنها را به تنهایی یا با داروی دیگری مانند متفورمین مصرف کنید.

متفورمین  ( فورتامت ، گلوکوفاژ ، گلوکوفاژ XR ، گلومتزا ، ریومت )

نحوه عملکرد: توانایی انسولین در انتقال قند به سلول‌ها، به ویژه سلول‌های ماهیچه‌ای را بهبود می‌بخشد. همچنین از آزاد شدن قند ذخیره شده در کبد جلوگیری می‌کند. در صورت آسیب کلیوی یا نارسایی قلبی، نباید آن را مصرف کنید. پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “بیگوانید” بنامد. عوارض جانبی بیگوانیدها عبارتند از:

• ناراحتی معده (تهوع، اسهال)
• طعم فلزی در دهان

میگلیتول (گلیست)

نحوه عملکرد: آنزیم‌هایی را که به هضم نشاسته کمک می‌کنند، مسدود می‌کند و افزایش قند خون را کند می‌کند. 

این دارو متعلق به گروهی از داروها است که پزشک شما ممکن است آنها را “مهارکننده‌های آلفا گلوکوزیداز” بنامد. عوارض جانبی مهارکننده‌های آلفا گلوکوزیداز شامل ناراحتی معده (نفخ، اسهال، حالت تهوع، گرفتگی عضلات) است.

ناتگلینید (استارلیکس)

نحوه عملکرد: باعث می‌شود لوزالمعده انسولین بیشتری آزاد کند، اما تنها در صورتی که سطح قند خون شما خیلی بالا باشد.

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مگلیتینید” بنامد. عوارض جانبی مگلیتینیدها عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده

پیوگلیتازون (آکتوز)

نحوه عملکرد: به انسولین کمک می‌کند تا در بافت ماهیچه و چربی بهتر عمل کند. این دارو میزان قندی را که کبد آزاد می‌کند کاهش می‌دهد و سلول‌های چربی را نسبت به اثرات انسولین حساس‌تر می‌کند. ممکن است چند هفته طول بکشد تا این داروها قند خون را کاهش دهند. 

پزشک شما باید در مورد خطرات قلبی ناشی از این نوع دارو که ممکن است آن را “تیازولیدین دیون‌ها” بنامد، با شما صحبت کند. عوارض جانبی این نوع دارو نادر است اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سطح بالاتر از حد نرمال آنزیم‌های کبدی
• نارسایی کبد
• عفونت تنفسی
• سردرد
• احتباس مایع

رپاگلینید (پراندین)

نحوه عملکرد: باعث می‌شود لوزالمعده انسولین بیشتری آزاد کند، اما تنها در صورتی که سطح قند خون شما خیلی بالا باشد. پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مگلیتینید” بنامد. عوارض جانبی این نوع دارو عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده

روزیگلیتازون ( آواندیا )

نحوه عملکرد: به انسولین کمک می‌کند تا در بافت ماهیچه و چربی بهتر عمل کند. این دارو میزان قندی را که کبد آزاد می‌کند کاهش می‌دهد و سلول‌های چربی را نسبت به اثرات انسولین حساس‌تر می‌کند. ممکن است چند هفته طول بکشد تا این نوع دارو قند خون را کاهش دهد. 

پزشک شما باید در مورد خطرات قلبی ناشی از این نوع دارو که ممکن است آن را “تیازولیدین دیون” بنامند، با شما صحبت کند. عوارض جانبی تیازولیدین دیون‌ها نادر است اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سطح بالاتر از حد نرمال آنزیم‌های کبدی
• نارسایی کبد
• عفونت تنفسی
• سردرد
• احتباس مایع

ساکساگلیپتین ( آنگلیزا )

نحوه عملکرد: وقتی قند خون خیلی بالاست، سطح انسولین را افزایش می‌دهد و به کبد می‌گوید که تولید قند را کاهش دهد. 

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مهارکننده DPP-IV” بنامد. این داروها باعث افزایش وزن نمی‌شوند. می‌توانید آنها را به تنهایی یا با داروی دیگری مانند متفورمین مصرف کنید.

سیتاگلیپتین ( جانوویا )

نحوه عملکرد: وقتی قند خون خیلی بالاست، سطح انسولین را افزایش می‌دهد و به کبد می‌گوید که تولید قند را کاهش دهد.

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “مهارکننده DPP-IV” بنامد. این داروها باعث افزایش وزن نمی‌شوند. می‌توانید آنها را به تنهایی یا با داروی دیگری مانند متفورمین مصرف کنید.

تولازامید (تولیناز)

نحوه عملکرد: با تحریک لوزالمعده برای ترشح انسولین بیشتر، قند خون را کاهش می‌دهد. 

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “سولفونیل اوره” بنامد. این دارو به اندازه سولفونیل اوره‌های جدیدتر استفاده نمی‌شود. عوارض جانبی این نوع دارو عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده
• بثورات پوستی یا خارش
• افزایش وزن

تولبوتامید (اوریناز)

نحوه عملکرد: با تحریک لوزالمعده برای ترشح انسولین بیشتر، قند خون را کاهش می‌دهد.

پزشک شما ممکن است این نوع دارو را “سولفونیل اوره” بنامد. این دارو به اندازه سولفونیل اوره‌های جدیدتر استفاده نمی‌شود. عوارض جانبی این نوع دارو عبارتند از:

• قند خون پایین
• ناراحتی معده
• بثورات پوستی یا خارش
• افزایش وزن

داروهای ترکیبی

چندین قرص دیابت، دو دارو را در یک قرص ترکیب می‌کنند. آنها عبارتند از:

• آلوگیپتین و متفورمین (کازانو)
• آلوگلیپتین به همراه پیوگلیتازون ( اوسنی )
• داپاگلیفلوزین و متفورمین ( Xigduo XR )
• امپاگلیفلوزین و لیناگلیپتین ( گلیکسامبی )
• امپاگلیفلوزین و متفورمین ( Synjardy )
• گلیپیزید متفورمین  ( متاگلیپ )
• گلیبورید-متفورمین ( گلوکووانس )
• لیناگلیپتین-متفورمین ( جنتادوئتو )
• پیوگلیتازون-گلیمپرید ( Duetact )
• رپاگلینید متفورمین (PrandiMet)
• روزیگلیتازون و گلیمپیرید (آوانداریل)
• روزیگلیتازون-متفورمین (آواندامت)
• ساکساگلیپتین-متفورمین ( Kombiglyze XR )
• سیتاگلیپتین-متفورمین ( Janumet ، Janumet XR )

چگونه داروی دیابت مناسب خود را انتخاب کنید

با وجود گزینه‌های بسیار زیاد، تصمیم‌گیری در مورد اینکه کدام داروی دیابت را مصرف کنید ممکن است بسیار دشوار باشد. اهداف، نیازها و ترجیحات خود را در نظر بگیرید. پرسیدن چند سوال از خودتان مفید است، مانند:

آیا قند خون من پایدار است؟ برای برخی افراد یک دارو کافی است، اما برخی دیگر ممکن است برای مدیریت این بیماری به چندین دارو نیاز داشته باشند.

آیا می‌توانم از پس هزینه این دارو بربیایم؟ اگر بیمه درمانی دارید، با شرکت بیمه خود مشورت کنید تا ببینید کدام داروها را پوشش می‌دهند و سهم بیمه شده شما چقدر خواهد بود. اگر بیمه درمانی ندارید، با سازنده دارو مشورت کنید تا ببینید آیا برنامه‌های کمک مالی ارائه می‌دهند یا خیر. به خاطر داشته باشید که داروهای جدیدتر دیابت معمولاً گران‌تر از گزینه‌های قدیمی‌تر هستند.

آیا من بیماری قلبی یا کلیوی دارم؟ برخی از داروهای دیابت برای افراد مبتلا به این بیماری‌ها بهتر از بقیه هستند.

آیا می‌توانم عوارض جانبی احتمالی را تحمل کنم؟ داروها روی هر کسی تأثیر متفاوتی دارند. افزایش وزن، اسهال و حالت تهوع برخی از مشکلات احتمالی هستند.

پاسخ‌ها را با پزشک خود در میان بگذارید. با هم تصمیم می‌گیرید که کدام دارو را انتخاب کنید.

سوالات متداول در مورد داروهای خوراکی دیابت

داروهای خوراکی دیابت چگونه عمل می‌کنند؟

داروهای خوراکی دیابت قند خون شما را به روش‌های مختلفی تنظیم می‌کنند. به عنوان مثال، مهارکننده‌های آلفا گلوکوزیداز از تجزیه نشاسته و برخی از انواع قند جلوگیری می‌کنند. سولفونیل اوره‌ها باعث می‌شوند لوزالمعده شما انسولین بیشتری آزاد کند.

داروی خوراکی جدید برای دیابت چیست؟

سماگلوتاید (ریبلسوس) جدیدترین داروی خوراکی برای دیابت است.

کدام داروی دیابت برای کلیه‌ها بی‌خطر است؟

• مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین (ACE)
• مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs)
• مهارکننده‌های کوترانسپورتر سدیم-گلوکز-۲ (SGLT2)
• آگونیست‌های گیرنده پپتید-۱ شبه گلوکاگون (GLP-1)
• آنتاگونیست‌های گیرنده مینرالوکورتیکوئید غیراستروئیدی (nsMRA)
• استاتین‌ها (مهارکننده‌های HMG-CoA ردوکتاز)