آنچه در این مطلب خواهید خواند
پرش پلک متوسط (که به عنوان میوکیمیا نیز شناخته میشود) شایع است و میتواند ناشی از چندین بیماری باشد. ما برخی از بیماریهایی را که میتوانند منجر به میوکیمیا شوند، علائم آن و نحوه جلوگیری از آن را شرح خواهیم داد.
میوکیمیا چیست؟
عضلهای به نام عضله حلقوی چشم مسئول بستن پلکهای شماست. میوکیمیا زمانی رخ میدهد که این عضله به طور غیرارادی منقبض میشود و باعث حرکات پرشی غیرقابل کنترل میشود.
این وضعیت به دلیل فعالیت عضلات مخطط، گروهی از بافتها که انرژی شیمیایی را به اعمال فیزیکی تبدیل میکنند، رخ میدهد.
عضله مخطط باعث انقباض غریزی، خفیف و مداوم میشود. میوکیمیا معمولاً فقط یک پلک را تحت تأثیر قرار میدهد، اما بیشتر در پلک پایین رخ میدهد. این انقباضات به صورت ارادی شروع و متوقف میشوند و میتوانند چند ثانیه یا چند ساعت طول بکشند. گزارشهایی از برخی انقباضات مزمن وجود دارد که روزها یا حتی هفتهها طول میکشند. میوکیمیا در زنان شایعتر است و در موارد نادر، انقباضات در پلکهای بالا و پایین رخ میدهد.
در بیشتر موارد، چشمها به طور خفیف دچار پرش میشوند، اما گاهی اوقات میتواند بسیار آزاردهنده شود. در حالی که میوکیمی پلک شرایطی است که باعث پرشهای مداوم، غیرارادی و نرم پلکها میشود، گاهی اوقات با سایر شرایط اشتباه گرفته میشود. درک تفاوتهای بین این شرایط مهم است.
اسپاسم نیمه صورت. این منجر به انقباض عضلات در یک طرف صورت شما میشود و پلکهای شما را تحت تأثیر قرار میدهد. متخصصان پزشکی معتقدند که این بیماری زمانی ایجاد میشود که یک رگ خونی با عصبی در صورت شما تماس پیدا کند.
بلفارواسپاسم اساسی. در این حالت، پلکهای شما برای مدت طولانیتری میپرند و حرکات غیرارادی میتوانند منجر به بسته شدن محدود یا کامل پلکها شوند. افراد مبتلا به این بیماری معمولاً دچار اختلال عملکردی شدیدی هستند که نیاز به درمان طولانی مدت دارد.
سندرم میگ. این سندرم همچنین به عنوان سندرم بروگل شناخته میشود و معمولاً در افرادی که بلفارواسپاسم اساسی دارند، یافت میشود. افراد مبتلا به سندرم میگ دچار اسپاسم فک و زبان میشوند که تا پلکها امتداد مییابد. اگرچه علت دقیق سندرم میگ ناشناخته است، اما متخصصان پزشکی معتقدند که این سندرم با گانگلیونهای پایه مغز شما مرتبط است. سندرم میگ میتواند منجر به اسپاسمهای شدید و دردناک شود.
علل میوکیمیا
پلکهای شما میتوانند بدون هیچ علت زمینهای دچار اسپاسم شوند. پزشکان معمولاً سعی نمیکنند عمیقاً به این موضوع بپردازند زیرا این یک نگرانی عمده برای سلامتی نیست. اما برخی شرایط ممکن است منجر به پرش پلک یا حتی تشدید آن شوند. این موارد عبارتند از:
- عوارض جانبی برخی داروها
- خستگی
- خواب ناکافی
- تلاش فیزیکی بیش از حد
- مصرف کافئین، تنباکو یا الکل
- استرس
- پلکهایتان را به کار میاندازید
- سوزش در چشمها

گاهی اوقات پرش پلک میتواند ناشی از موارد زیر نیز باشد:
- حساسیت به نور
- آسیب به قرنیه شما
- خشکی چشم
- یووئیت (التهاب چشم)
- بلفاریت (التهاب پلکها)
علائم میوکیمیا
شایعترین علامت میوکیمیا، پرش پلک پایین است. گاهی اوقات، ممکن است احساس کنید که چشمانتان به شدت میپرند، اگرچه ممکن است این درست نباشد. اطرافیان شما معمولاً متوجه پرش چشمان شما نمیشوند. در موارد شدید، پرش پلک میتواند باعث شود چشمان شما برای مدت طولانی، از چند دقیقه تا چند ساعت، بسته شود. علائم ممکن است با گذشت زمان آشکارتر شوند.
علائم پرش چشم ممکن است زمانی که خواب هستید یا روی یک کار خاص تمرکز دارید، رخ ندهد. چندین نفر گزارش دادهاند که وقتی روی کارهایی مانند آواز خواندن یا صحبت کردن تمرکز کردهاند، پرش چشم آنها برای مدتی متوقف شده است.
در موارد بسیار نادر، پرش پلک میتواند نشان دهنده یک بیماری شدید عصبی یا مغزی باشد. پرش پلک ناشی از چنین شرایط شدید معمولاً با علائم دیگری همراه است. برخی از بیماریهای زمینهای که میتوانند منجر به پرش پلک شوند عبارتند از:
مولتیپل اسکلروزیس. این بیماری بر سیستم عصبی مرکزی شما تأثیر میگذارد و باعث عوارض حرکتی و شناختی میشود.
بیماری پارکینسون. این بیماری منجر به سفتی عضلات، لرزش دستها و پاها، مشکلات تعادل و مشکل در گفتار میشود.
سندرم تورت. این بیماری با تیکهای صوتی (ایجاد صداهای ناخواسته) و حرکات کنترل نشده مشخص میشود.
دیستونی گردنی. این بیماری باعث میشود سر خود را در موقعیتهای نامناسب بچرخانید و باعث اسپاسم ناگهانی گردن شود.
فلج بل. این بیماری که به عنوان فلج صورت نیز شناخته میشود، باعث افتادگی یک طرف صورت میشود.
در برخی موارد، التهاب یا سکته مغزی میتواند باعث آسیب به ساقه مغز، تالاموس و عقدههای قاعدهای شود. این امر همچنین میتواند منجر به پرش پلک شود.
چگونه میوکیمیا را درمان کنیم؟
در بیشتر موارد، پرش چشم بدون درمان از بین میرود، اگرچه ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد. میتوانید برخی از اقدامات احتیاطی زیر را برای کاهش پرش چشم انجام دهید:
- از علل احتمالی سوزش چشم خودداری کنید
- مصرف کافئین، تنباکو و الکل را محدود یا کاملاً قطع کنید
- خواب کافی داشته باشید
- با استفاده از روشهای مؤثر مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی و ورزش، سطح استرس خود را کاهش دهید
- عینک آفتابی بزنید
اگر پرش پلک برای مدت زمان بسیار طولانی ادامه پیدا کرد یا انجام فعالیتهای سادهای مانند باز و بسته کردن چشمها را دشوار کرد، برای اطلاع از اقدامات لازم با پزشک خود مشورت کنید. این اتفاق بسیار نادر است و پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است تزریق سم بوتولینوم به پوست نزدیک چشمها را نیز برای جلوگیری از پرش پلک توصیه کند. تزریق سم بوتولینوم میتواند عوارض جانبی مانند ضایعات جزئی در محل تماس سوزن با پوست، افتادگی پلک یا دوبینی داشته باشد. در موارد شدید، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند.
سایر درمانهای میوکیمیا مانند نوشیدن آب تونیک و افزایش مصرف کلسیم، اسید فولیک، فسفر و مولتی ویتامین نیز معمولاً توصیه میشوند. اما هیچ مدرک علمی در مورد اثربخشی این روشها وجود ندارد.
آیا میوکیمیا خطرناک است؟
پرش خفیف و موقت چشم شایع است و معمولاً نشانهی یک بیماری جدی نیست و اغلب نیازی به درمان ندارد. اگر استرس خود را کاهش دهید، به اندازه کافی بخوابید و مصرف کافئین و الکل خود را کاهش دهید، متوجه خواهید شد که پرش چشم شما کاهش یافته است.
اگرچه میوکیمیا جدی نیست، اما گاهی اوقات ممکن است نشان دهنده وجود بیماریهای زمینهای مانند بیماری پارکینسون، اماس، فلج بل، سندرم تورت و دیستونی گردن باشد. در برخی موارد، بیماریهایی مانند بلفارواسپاسم اولیه، سندرم میژ یا اسپاسم همیفاسیال باعث پرش پلکهای شما میشوند. اگر علائم شما به طور غیرمعمول طولانی شد، آن را به پزشک خود اطلاع دهید تا بهترین راه حل را پیدا کند.