آنچه در این مطلب خواهید خواند
تصور کنید: شما از طریق یک روزنه نگاه میکنید و مستقیم به جلو خیره میشوید. همه چیز را در بالا، پایین و اطراف خود میبینید. ناگهان، روزنه کوچک و کوچکتر میشود. شما همه چیز را در مقابل خود میبینید، اما همه چیز در بالا، پایین و اطراف شما سیاه میشود. مثل این است که از طریق یک لوله باریک یا یک تونل نگاه میکنید.
این همان احساسی است که فرد با داشتن «دید تونلی» دارد — از دست دادن دید محیطی.
دید پیرامونی چیست؟
این چیزی است که به شما امکان میدهد اشیاء اطراف خود را بدون چرخاندن سر یا حرکت دادن چشمانتان ببینید. به شما کمک میکند حرکت را حس کنید و بدون برخورد با چیزها راه بروید. این چیزی است که شما برای دیدن چیزی “از گوشه چشم خود” استفاده میکنید.
چرا آن را از دست میدهید؟
اغلب، این یک عارضه جانبی سایر بیماریها است. دو مورد از این بیماریها، گلوکوم و رتینیت پیگمنتوزا ، از شایعترین آنها هستند.
گلوکوم : این بیماری در اثر تجمع مایع و فشار در چشم ایجاد میشود. این بیماری میتواند به عصبی که اطلاعات را از چشم به مغز منتقل میکند، آسیب برساند. وقتی این اتفاق میافتد، ممکن است دید محیطی خود را از دست بدهید. با گذشت زمان، ممکن است تمام بینایی خود را از دست بدهید. خوشبختانه، اگر پزشکان گلوکوم شما را زود تشخیص دهند و درمان را شروع کنند، میتوانند از کاهش بینایی جلوگیری کنند.
رتینیت پیگمنتوزا (RP): این اختلال ژنتیکی به شبکیه ، بخشی از چشم که نور را حس میکند، آسیب میرساند. شب کوری یکی از اولین علائم است. همچنین ممکن است در تشخیص رنگهای مختلف از یکدیگر مشکل داشته باشید. با گذشت زمان، متوجه تغییراتی در دید محیطی خود خواهید شد. این بیماری میتواند در هر سنی رخ دهد، اما معمولاً نوجوانان و بزرگسالان جوان را درگیر میکند. اکثر افرادی که به آن مبتلا هستند، تا سن ۴۰ سالگی از نظر قانونی نابینا میشوند.
چگونه تشخیص داده میشود؟
چشم پزشک شما یک آزمایش میدان دید از شما خواهد گرفت تا نقاط خالی در بینایی شما را بررسی کند – نقاطی که ممکن است هنوز متوجه آنها نشده باشید.
پزشک شما یک وسیله کاسهای شکل را جلوی صورت شما قرار میدهد. شما یک چشمبند روی یک چشم خود قرار میدهید تا هر چشم بتواند جداگانه آزمایش شود. در حالی که مستقیماً به جلو نگاه میکنید، چراغهایی در نقاط مختلف اطراف کاسه چشمک میزنند. وقتی چراغها را دیدید، بدون اینکه سر خود را از یک طرف به طرف دیگر بچرخانید، دکمهای را فشار میدهید.
اگر بیماری چشمی دارید، پزشک ممکن است این آزمایش را هر ۶ تا ۱۲ ماه تکرار کند تا تغییرات بینایی شما را اندازهگیری کند. افرادی که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به گلوکوم هستند نیز باید مرتباً آزمایش شوند.
آیا میتوانید از آن جلوگیری کنید؟
هیچ تحقیقی این را نشان نمیدهد. اما میتوانید برخی از شرایطی را که شما را در معرض خطر قرار میدهند، کنترل کنید.
برای مثال، گلوکوم میتواند هر کسی را مبتلا کند. اگر شما آمریکایی آفریقاییتبار هستید، بالای ۶۰ سال سن دارید یا سابقه خانوادگی گلوکوم دارید، احتمال ابتلا به آن در شما حتی بیشتر است. اما میتوانید احتمال ابتلا را کاهش دهید: برای معاینه کامل چشم به پزشک مراجعه کنید. هر ۲ تا ۴ سال، از ۴۰ سالگی.
اگر ورزش میکنید یا در خانه کار میکنید، برای محافظت از چشمان خود از عینک محافظ یا عینک ایمنی استفاده کنید. آسیبهای چشمی میتوانند باعث گلوکوم شوند.
مطالعات نشان میدهد که ورزش منظم میتواند به کاهش فشار چشم، که علت اصلی این اختلال چشمی است، کمک کند. اگر ورزش کنید، میتوانید فشار خون بالای خود را نیز کاهش دهید و خطر ابتلا به این بیماری را حتی بیشتر کاهش دهید.
درمان
اگر به دلیل گلوکوم یا RP دید محیطی خود را از دست بدهید، نمیتوانید آن را معکوس کنید. اما میتوانید پیشگیرانه عمل کنید و گاهی اوقات آسیب را کند یا متوقف کنید. به عنوان مثال، اگر یوگا انجام میدهید، از انجام حرکاتی که باعث میشود وارونه شوید خودداری کنید زیرا نشان داده شده است که این کار فشار چشم را افزایش میدهد.
اگر پزشک شما گلوکوم را زود تشخیص داده و درمان کند، میتواند داروهایی برای کاهش فشار چشم که باعث آن میشود، تجویز کند. اگر این روش مؤثر نباشد، ممکن است جراحی را توصیه کند.
مطالعات نشان میدهد که ویتامین A ممکن است روند از دست دادن بینایی ناشی از RP را کند کند. پزشک شما میتواند به شما در یافتن راههایی برای مقابله با ضعف بینایی کمک کند و ممکن است بتواند آسیب را کند یا متوقف کند.
