آنچه در این مطلب خواهید خواند
وقتی چشمان شما به درستی اشک نمیسازند یا وقتی اشک خیلی سریع خشک میشود، خشک میشوند.
خشکی چشم میتواند ناشی از آلرژی، داروها، برخی شرایط پزشکی، هورمونها و البته سن باشد. اکثر افراد بالای ۶۵ سال علائمی دارند که عبارتند از:
- چشمهای تحریکشده، دارای شن، خراش یا سوزش
- احساس اینکه چیزی در چشم شما رفته است
- چشمهای بسیار آبکی
- تاری دید
قبل از اینکه با پزشک خود تماس بگیرید، در نظر بگیرید که چه چیزی ممکن است چشمان شما را تحریک کند. ممکن است بتوانید مشکل را برطرف کنید.
فضای داخلی بزرگ
چه فضای زندگی و محل کار شما گرم باشد و چه تهویه مطبوع، کمبود رطوبت هوا میتواند باعث قرمزی، خارش و سوزش چشم شما شود. به این موارد، تابش خیرهکننده ناشی از نور کم، آلایندههای هوای داخل خانه – و این واقعیت که به ندرت استراحت میکنید – را اضافه کنید، آنگاه خودتان را در معرض خشکی چشم قرار میدهید.
گیاهان و ظرفهای آب را در اتاق خیلی خشک قرار دهید، یا از دستگاه بخور استفاده کنید. یک بطری اسپری چشم روی میز خود داشته باشید تا وقتی چشمانتان شروع به خشک شدن کرد، اسپری کنید.
فضای باز
دود، گرد و غبار، باد و هوای بسیار گرم یا بسیار سرد در فضای باز میتواند باعث شود چشمان شما مانند کاغذ سنباده شوند. حتی مکانهایی که هوا خشک نیست نیز میتوانند آلوده به آلودگی هوا باشند که میتواند باعث خشکی چشمان شما شود.
عرق، کرم ضد آفتاب و حشرات نمونههایی از چیزهای دیگری هستند که میتوانند هنگام انجام کارهایی در فضای باز وارد چشم شما شوند. فقط کافی است از دوندگان و دوچرخهسواران و افرادی که چمن خود را کوتاه میکنند بپرسید.
عینکهای آفتابی با فریمهای دورپیچ میتوانند به محافظت از چشمان شما در برابر عوامل محیطی بیش از نور خورشید کمک کنند.
آرایش
ممکن است صورت شما بدون سایه، خط چشم و ریمل کامل نباشد. اما آرایش چشم میتواند دهانه غدد موجود در پایه مژههای شما را مسدود کند و باعث خشکی و سوزش چشم شود. و وقتی خط چشم را به داخل خط مژه خود میکشید، ذرات سریعتر به داخل چشم شما حرکت میکنند.
هر شب با استفاده از دستمالهای ضدعفونیکننده، آرایش چشم را از روی مژهها و پلکهای خود پاک کنید تا از تحریک جلوگیری شود.

محلول لنز و لنز تماسی
استفاده از لنزهای تماسی اغلب با سوزش چشم همراه است. نیمی از افرادی که از لنزهای تماسی استفاده میکنند از خشکی چشم شکایت دارند.
لنزهای تماسی خود را مرتباً عوض کنید تا از رسوب پروتئین که میتواند باعث خشکی چشم شود، جلوگیری شود. میتوانید لنزهای یکبار مصرف روزانه را انتخاب کنید.
در نظر داشته باشید که به لنزهای هیدروژل مبتنی بر سیلیکون که به راحتی مانند لنزهای دیگر اجازه تبخیر آب را نمیدهند، روی بیاورید. گزینه دیگر: لنزهای اسکلرال که قسمت رنگی چشم و همچنین ناحیه سفید معروف به صلبیه را میپوشانند. این لنزها به رفع علائم خشکی چشم در برخی افراد کمک میکنند.
جالب اینجاست که محلولی که برای تمیز کردن لنز استفاده میکنید، میتواند چشمها را تحریک کند. برخی از آنها حاوی مواد نگهدارندهای هستند که میتوانند باعث خشکی چشم شوند. برخی دیگر از موادی ساخته شدهاند که ممکن است با انواع خاصی از لنزها سازگار نباشند. از چشم پزشک خود بپرسید که از چه چیزی استفاده کنید یا از چه موادی اجتناب کنید.
کامپیوتر و الکترونیک
علائم خشکی چشم در بین افرادی که زیاد به صفحه نمایش خیره میشوند، آنقدر رایج است که پزشکان آن را سندرم بینایی کامپیوتر مینامند. وقتی در حال مطالعه یا نگاه کردن به تلویزیون، کامپیوتر یا تلفن هوشمند هستید، میزان پلک زدن شما (یا تعداد پلک زدن در دقیقه) بسیار کاهش مییابد – وقتی به هر نوع صفحه نمایشی خیره میشوید، فقط حدود یک سوم دفعات قبلی پلک میزنید.
شما به دو دلیل نیاز به پلک زدن دارید: برای ترمیم لایه اشک و محافظت از چشم در برابر چیزهایی مانند ذرات معلق در هوا و سلولهای مرده. بنابراین هر چه کمتر پلک بزنید، چشمانتان بیشتر بهای آن را میپردازند.
هر چند دقیقه یکبار «پلک زدن هدفمند» را تمرین کنید و به یاد داشته باشید که استراحت کنید. یک قانون خوب این است که حداقل هر 20 دقیقه یکبار نگاه خود را از صفحه نمایش بردارید و به مدت 20 ثانیه به چیزی در فاصله 20 فوتی (حدود 6 متری) از چشمان خود خیره شوید.
کم آبی بدن
نوشیدن آب خیلی کم ممکن است خشکی چشم را بدتر کند، به خصوص در هوای گرم، خشک و بادی.
آب کافی بنوشید، آب کافی بنوشید، آب کافی بنوشید! سعی کنید روزانه حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید. اگر قرار است یک یا دو کوکتل بنوشید، قبل، حین و بعد از آن مقدار زیادی آب بنوشید.
محققان دریافتند که کمی کافئین میتواند تولید اشک را نیز افزایش دهد.
رژیم غذایی
کمبود امگا ۳، نوعی چربی «خوب»، در رژیم غذایی با خشکی چشم مرتبط دانسته شده است. خوردن غذاهایی با DHA و EPA – اسیدهای چرب موجود در ماهیهای آب سرد مانند ماهی سالمون، ماهی تن، ماهی خال مخالی، قزلآلا و هالیبوت – یکی از راههای دریافت امگا ۳ است. اگر عاشق ماهی نیستید، مکملهای امگا ۳ ممکن است کمک کنند. مصرف ویتامین E را نیز در نظر بگیرید تا هرگونه کمبود احتمالی را جبران کنید.
کمبود ویتامین A نیز با خشکی چشم مرتبط دانسته شده است، بنابراین هویج و سیبزمینی شیرین، کدو حلوایی، فلفل دلمهای و طالبی مصرف کنید.
تحقیقات اولیه نشان میدهد افرادی که کمبود ویتامین D دارند، گاهی اوقات دچار خشکی چشم و مشکلات اشک میشوند. میتوانید ویتامین D را از غذاهای غنیشده (مانند شیر و آب پرتقال)، همان ماهیهای چرب که امگا ۳ دارند و زرده تخممرغ دریافت کنید.
سیگار کشیدن
دود سیگار میتواند چشمان شما را تحریک و خشک کند، چه خودتان سیگاری باشید و چه در اطراف افرادی باشید که سیگار میکشند.
ارتباط قوی بین سیگار کشیدن و از بین رفتن لایه اشک وجود دارد. سیگار کشیدن همچنین چشمان شما را حساستر میکند.
مواد شیمیایی و دود
چه در محل کار باشید و چه در خانه روی یک پروژه هنری کار کنید، بخارات شیمیایی میتوانند چشمان شما را تحریک کنند. ترکیبات آلی فرار (VOCs) در پاککنندهها، حلالها، رنگها، مبلمان، فرشها و حتی لباسهای خشکشوییشده یافت میشوند. آنها هنگام استفاده یا در صورت عدم نگهداری صحیح، تبخیر شده و در هوا منتشر میشوند.
برای کاهش ترکیبات آلی فرار (VOCs)، از محصولات تمیزکننده ملایم و بدون عطر استفاده کنید. جاروبرقی با فیلتر HEPA نیز به جذب مواد محرک و حساسیتزا در هوا کمک میکند.
چسب چوب و چسبهای مورد استفاده در سرگرمیها معمولاً با فرمالدئید ساخته میشوند. ماژیکهای دائمی نیز میتوانند VOC داشته باشند. هنگام کاردستی، در صورت امکان با محصولات کم VOC کار کنید و یا پنجرهها را باز کنید یا در محل پنکه روشن کنید. سپس، پس از اتمام کار، در ظروف را محکم ببندید.
شنا در استخر، چشمان شما را در تماس با کلر و ترکیباتی قرار میدهد که هنگام مخلوط شدن با چیزهایی مانند عرق، خاک و محصولات مراقبت شخصی تشکیل میشوند. این میتواند باعث قرمزی و سوزش چشمان شما شود. اگر قرار است زمان زیادی را در آب بگذرانید، برای محافظت از آنها از عینک شنا استفاده کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگرچه خشکی چشم معمولاً موقتی و قابل درمان است، اما این علامت میتواند مزمن شود. خشکی مداوم میتواند باعث التهاب و احتمالاً آسیب دائمی به سطح چشم شما شود. اگر نمیتوانید خشکی چشم خود را برطرف کنید، به پزشک مراجعه کنید تا به شما در تشخیص علت مشکل کمک کند. ممکن است لازم باشد به یک متخصص مراجعه کنید.