جداشدگی زجاجیه خلفی

جداشدگی خلفی زجاجیه چیست؟

جداشدگی خلفی زجاجیه (PVD) یک بیماری چشمی است که به طور طبیعی با افزایش سن اتفاق می‌افتد، زمانی که ژلی که معمولاً کره چشم شما را پر می‌کند از شبکیه شما جدا می‌شود. اگر سایه‌های تار، که به آن مگس‌پران نیز می‌گویند، یا جرقه‌های نور می‌بینید، ممکن است PVD داشته باشید.

با افزایش سن، ژلی در داخل چشم شما – به نام ژل زجاجیه – می‌تواند به مرور زمان مایع شود. این ژل می‌تواند به آرامی از شبکیه شما جدا شود (از آن جدا شود). شبکیه لایه عصبی در پشت چشم شماست که به شما کمک می‌کند روی تصاویری که می‌بینید تمرکز کنید.

مشکلات بینایی ناشی از PVD معمولاً طی چند هفته بهبود می‌یابند. در واقع، بسیاری از افراد هیچ علامتی ندارند، بنابراین ممکن است هرگز متوجه ابتلا به آن نشوند.

اما برای برخی دیگر، PVD می‌تواند باعث مشکلات سلامتی مانند خونریزی و اشک‌ریزش شود. در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود .

علل جداشدگی زجاجیه خلفی

ژل زجاجیه شما عمدتاً از آب، کلاژن و سایر مواد تشکیل شده است. در بیشتر عمر شما، درست در پشت چشم ، نزدیک عصب بینایی، در مقابل شبکیه قرار دارد. الیاف ریز این ژل را به شبکیه شما متصل می‌کنند.

با افزایش سن، کلاژن و سایر اجزای آن شروع به تجزیه شدن می‌کنند و کیسه‌های کوچکی از مایع درون ژل ایجاد می‌شود. الیاف کوچکی که آن را به شبکیه شما متصل می‌کنند نیز می‌توانند پاره شوند و باعث شوند ژل از شبکیه و عصب بینایی شما جدا شود. در نتیجه، ممکن است پارگی در شبکیه یا سوراخی در عصب چشم شما ایجاد شود.

بیشتر افراد در سن ۵۰ سالگی یا بالاتر به PVD مبتلا می‌شوند و بعد از ۸۰ سالگی بسیار رایج است. این بیماری در مردان و زنان به طور مساوی اتفاق می‌افتد.

اگر نزدیک‌بین هستید ، جراحی آب مروارید انجام داده‌اید یا نوعی ضربه به چشمانتان وارد شده است، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به PVD باشید.

علائم جداشدگی زجاجیه خلفی

این اتفاق در همه موارد رخ نمی‌دهد، اما PVD می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در بینایی شما شود .

ممکن است متوجه نقاط تیره کوچکی شوید که در میدان دید شما حرکت می‌کنند. این نقاط می‌توانند شبیه حشرات پرنده، مو یا تار عنکبوت باشند. به این نقاط ، مگس‌پران می‌گویند و شایع‌ترین علامت PVD هستند.

طبیعی است که هر از گاهی مگس‌پران‌های خفیف داشته باشید. اما اگر ناگهان متوجه تعداد زیادی از آنها شدید، می‌تواند PVD باشد.

علائم دیگر، جرقه‌های نور و تاریکی در اطراف لبه‌های دید شماست. این علائم می‌تواند نشانه‌ای از پارگی یا جداشدگی شبکیه باشد که اغلب یک فوریت پزشکی است.

ممکن است ابتدا علائم را فقط در یک چشم مشاهده کنید، اما احتمالاً ظرف یک سال آن را در چشم دیگر نیز خواهید دید.

تشخیص جداشدگی زجاجیه خلفی

شما باید هر سال معاینه چشم انجام دهید ، حتی اگر علائمی نداشته باشید یا از عینک یا لنز تماسی استفاده نکنید. این کار می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا مشکلاتی مانند PVD را در مراحل اولیه تشخیص دهد و به محافظت از بینایی شما کمک کند.

پزشک شما ممکن است از قطره‌هایی برای بزرگتر کردن مردمک چشم شما (سوراخ‌های مرکز عنبیه) استفاده کند و از آزمایش لامپ شکافی برای جستجوی علائم PVD استفاده کند. این کار با میکروسکوپی انجام می‌شود که از جلوی چشم شما نگاه می‌کند. همچنین می‌تواند نشان دهد که آیا PVD باعث خونریزی، پارگی شبکیه یا چیز دیگری شده است که می‌تواند به بینایی شما آسیب برساند یا خیر.

پزشک شما همچنین ممکن است از آزمایش‌های دیگری برای اطمینان از جدا نشدن ژل از شبکیه شما استفاده کند. این آزمایش‌ها عبارتند از:

• توموگرافی انسجام نوری (OCT): اسکن سه بعدی از داخل چشم شما
• سونوگرافی چشم . آزمایشی که از امواج صوتی برای نشان دادن داخل چشم شما استفاده می‌کند.

درمان جداشدگی زجاجیه خلفی

مگس‌پران‌ها یا جرقه‌ها معمولاً ظرف سه ماه بهتر می‌شوند، اما باید سه ماه پس از تشخیص، آزمایش چشم گشاد شده دیگری انجام دهید  تا مطمئن شوید که آسیب جدیدی به شبکیه شما وارد نشده است.

اگر بعد از چند ماه هنوز دچار مگس‌پران شدید هستید، پزشک ممکن است به شما گزینه استفاده از لیزر برای کاهش مگس‌پران یا جراحی برای برداشتن ژل زجاجیه و از بین بردن مگس‌پران‌ها را پیشنهاد دهد.

اگر پارگی شبکیه دارید، می‌توان آن را با جراحی لیزر یا کرایوپکسی (که پارگی را منجمد می‌کند) برطرف کرد.

چگونه از جدا شدن زجاجیه خلفی جلوگیری کنیم

از آنجایی که جداشدگی خلفی زجاجیه بخشی طبیعی از افزایش سن است، هیچ راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. مراجعه به چشم پزشک به محض مشاهده علائم می‌تواند به جلوگیری از عوارضی مانند پارگی شبکیه کمک کند.

سوالات متداول در مورد جداشدگی زجاجیه خلفی

چهار مرحله جداشدگی خلفی زجاجیه (PVD) چیست؟

• در مرحله اول، زجاجیه تا حدی از ماکولا (بخشی از شبکیه در پشت چشم شما) جدا شده است اما به فووآ (مرکز ماکولا) متصل است. 
• زجاجیه در مرحله دوم تا حدی از گودی مرکزی جدا شده است اما هنوز کاملاً به فوئولا (مرکز گودی مرکزی) متصل است. 
• در مرحله سوم، زجاجیه از ماکولا جدا شده اما هنوز به عصب بینایی متصل است. 
• در PVD کامل یا مرحله چهارم، زجاجیه شما به طور کامل از ماکولا و عصب بینایی شما جدا شده است.

آیا جداشدگی خلفی زجاجیه از بین می‌رود؟

این بیماری از بین نمی‌رود؛ با این حال، علائم آن به مرور زمان کاهش می‌یابد.

آیا مگس‌پران‌های PVD از بین می‌روند؟

در بیشتر موارد، جرقه‌ها و مگس‌پران‌هایی که با PVD همراه هستند، در حدود سه ماه کمتر قابل توجه خواهند بود. به ندرت، مگس‌پران‌ها ممکن است بیشتر طول بکشند و نیاز به جراحی داشته باشند.

جداشدگی خلفی زجاجیه چقدر طول می‌کشد؟

علائم PVD معمولاً یک تا سه ماه طول می‌کشد، پس از آن مگس‌پران‌ها بهتر می‌شوند و جرقه‌ها دیگر قابل توجه نیستند.

جداشدگی خلفی زجاجیه چقدر جدی است؟ 

PVD دردناک نیست و بسیاری از افراد هیچ علامتی یا کاهش بینایی ندارند. کمتر از ۱۵٪ از افراد مبتلا به دژنراسیون زجاجیه دچار عارضه می‌شوند.

آیا ابتلا به PVD خطر پارگی و جداشدگی شبکیه را افزایش می‌دهد؟ 

بله. به دلیل جدا شدن ژل از شبکیه، خطر پارگی شبکیه افزایش می‌یابد که می‌تواند منجر به جدا شدن شبکیه شود. پس از PVD، اگر متوجه مگس‌پران‌های بیشتر، نورهای چشمک‌زن و/یا پرده تیره‌ای شدید که در لبه‌های بینایی شما حرکت می‌کنند، فوراً به چشم پزشک مراجعه کنید.