آنچه در این مطلب خواهید خواند
چند سال پیش، دکتر پیتر گرینسپون، روی یخ لیز خورد و تاندون ران چپش آنقدر بد پاره شد که برای اتصال مجدد آن به عمل جراحی نیاز پیدا کرد. او با تجویز اوپیوئید اکسیکدون برای تسکین دردش به خانه فرستاده شد. با این حال، گرینسپون به دلیل خوبی از مصرف آن خودداری کرد: او بیش از یک دهه قبل به این مسکن اعتیاد پیدا کرده بود و سالها مصمم بود که به هر قیمتی از مصرف اوپیوئیدها خودداری کند.
اما بعد از پارگی تاندونش، احساس میکرد چاره دیگری ندارد: گرینسپون، متخصص داخلی در بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون، میگوید: «اگر یک مسکن بدون نسخه مانند تایلنول یا موترین مصرف میکردم، مثل این بود که با تفنگ اسباب بازی به دنبال گودزیلا بروم: کاملاً بیمعنی. در نهایت، گیرندههای عصبی من برای من تصمیم گرفتند: پایم آنقدر درد میکرد که انگار داشت میسوخت.»
گرینسپون توانست بدون هیچ مشکلی اکسیکدون را مصرف کند. او از همسرش خواست که قرصها را نگه دارد و دوزهایش را مدیریت کند تا بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکند. او توانست دارو را بدون احساس هوس یا احساس سرخوشی مصرف کند و پس از تسکین درد، مصرف آن را متوقف کند.
با این حال، او میگوید این موضوع برای 20 میلیون آمریکایی که اختلال مصرف مواد (SUD) دارند یا داشتهاند، چه با الکل، ماریجوانا یا داروهای تجویزی مانند مواد افیونی، همچنان یک مشکل است. گرینسپون میگوید: «بیماران میترسند در مورد اعتیاد گذشته یا فعلی خود به پزشکانشان بگویند، زیرا میترسند دردشان درمان نشود. هنوز هم انگ زیادی در رابطه با SUD وجود دارد، حتی در بین ارائه دهندگان خدمات پزشکی. اما افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند، همچنان مستحق کنترل مناسب درد هستند و میتوانند آن را دریافت کنند، تا زمانی که اقدامات احتیاطی خاصی رعایت شود.»

اعتیاد و مغز شما
دکتر رابرت بولاش، متخصص مدیریت درد در کلینیک کلیولند، توضیح میدهد که برخی چیزها مانند الکل و مواد مخدر، ماده شیمیایی به نام دوپامین را افزایش میدهند که مرکز پاداش مغز شما را تحریک میکند. برای برخی افراد، این احساسات آنقدر قدرتمند هستند که میخواهند بارها و بارها آنها را تجربه کنند.
بولاش میگوید: «داروهایی مانند مواد افیونی دقیقاً همان مدار را روشن میکنند، بنابراین اگر قبلاً هر نوع اعتیادی داشتهاید، در معرض خطر عود هستید.» اگر مانند گرینسپون به همان دارو اعتیاد داشته باشید، این خطر در بالاترین حد خود قرار دارد. اما اگر اعتیاد فعلی یا قبلی داشته باشید، همچنان آسیبپذیر هستید.
بولاش میگوید این خطر احتمالاً در طول ۶ تا ۱۲ ماه اول پس از بهبودی در بالاترین حد خود است، اما «اگر تا به حال معتاد بودهاید، مهم است بدانید که این اتفاق هنوز هم میتواند در هر زمانی رخ دهد.»
اگر اینطور است، شما باید:
با پزشک خود روراست باشید. اگر به داروهای مسکن نیاز دارید اما سابقه اعتیاد دارید، با ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی خود روراست باشید . گرینسپون میگوید: «بسیاری از بیماران به دلیل نگرانی از انگ اجتماعی، از ارائه خدمات خودداری میکنند، اما واقعیت این است که یک ارائه دهنده خدمات درمانی معتبر آنها را قضاوت نمیکند و داروها را از آنها دریغ نمیکند.» در عوض، آنها با شما همکاری خواهند کرد تا یک برنامه درمانی متناسب با نیازهای شما تنظیم کنند.
داروهای غیر اپیوئیدی را بررسی کنید. اگر درد دارید، داروهای دیگر پتانسیل اعتیادآوری کمتری دارند. این داروها عبارتند از:
- استامینوفن بدون نسخه و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs). بولاش میگوید این داروها اغلب برای دردهای خفیف تا متوسط با هم استفاده میشوند. شما میتوانید هر چند ساعت یکبار یکی را جایگزین دیگری کنید. این داروها به طور هماهنگ عمل میکنند: استامینوفن یک مسکن عمومی است و NSAID با التهاب مبارزه میکند .
- مهارکنندههای COX-2. این داروهای تجویزی، اشکال قویتری از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی هستند. آنها آنزیم خاصی به نام COX-2 را مسدود میکنند که مسئول ساخت پروستاگلاندینها، مواد شیمیایی که باعث التهاب یا درد میشوند، است. بولاش میگوید، معمولاً یک مهارکننده COX-2 را با استامینوفن جایگزین میکنید.
- داروهای درد عصبی. داروهایی مانند گاباپنتین (نورونتین) یا پره گابالین (لیریکا) میتوانند به تسکین درد نوروپاتیک یا مرتبط با عصب کمک کنند.
- بلوک عصب محیطی. این نوعی بیحسی است که در نزدیکی مجموعهای از اعصاب تزریق میشود تا حس درد را از ناحیه خاصی از بدن شما مسدود کند. میتوان از آن برای درمان درد ناشی از شکستگیها یا حتی در طول برخی از جراحیها استفاده کرد.
اگر نیاز به مصرف مواد افیونی دارید چه باید کرد؟
در برخی موارد، ممکن است اجتناب از مواد افیونی دشوار باشد: برای مثال، پس از بهبودی از جراحیهای بزرگ مانند تعویض مفصل. اما گرینسپون میگوید، اقدامات احتیاطی وجود دارد که میتوانید انجام دهید:
یک برنامهی تسکین درد ایجاد کنید. بولاش میگوید این برنامه باید حتی قبل از عمل جراحی نیز اجرا شود. یک مطالعه در کلینیک کلیولند نشان داد افرادی که قبل از عمل جراحی، دوزی از سه دارو (استامینوفن، گاباپنتین و سلکوکسیب NSAID) را همراه با بیحسی با کتامین و بلوک عصبی در حین عمل جراحی مصرف کردند، احتمال نیاز به مصرف مواد افیونی پس از آن بسیار کمتر بود. بولاش میگوید: «این کار ممکن است به جلوگیری از ورود مواد شیمیایی دردزا که از سیستم عصبی مرکزی شما پس از عمل جراحی خارج میشوند، کمک کند.»
یک همراه پیدا کنید. این همراه میتواند یکی از اعضای خانواده، یک دوست یا شخص دیگری باشد که از اعتیاد بهبود یافته است و میتوانید در طول مصرف داروهای افیونی خود، چندین بار در روز با او در تماس باشید. بولاش میگوید: «به این ترتیب، اگر به هر دلیلی دچار لغزش شدید – مثلاً متوجه هوسهای غذایی شدید- آنها میتوانند به شما کمک کنند تا در مسیر درست بمانید.»
گرینسپون اضافه میکند که همچنین باید از شخص دیگری بخواهید که قرصهای مسکن شما را توزیع کند تا از وسوسه مصرف بیش از مقدار تجویز شده جلوگیری شود.
از شر قرصهای اضافی خلاص شوید. طبق یک مطالعه، بیش از ۶۰ درصد افرادی که برای آنها اوپیوئید تجویز شده و آنها را مصرف نمیکنند، قرصهای اضافی را دور میریزند. گرینسپون میگوید، اما اگر آنها را در کابینت داروهای خود داشته باشید، احتمال بیشتری وجود دارد که وسوسه شوید آنها را مصرف کنید. بهترین راه برای خلاص شدن ایمن از شر آنها، استفاده از برنامههای محلی «بازپسگیری» است که معمولاً در مساجد، مراکز خیریه، مراکز جمعآوری داروها برای اردوهای جهادی یافت میشوند.
به یاد داشته باشید که اگر سابقه اعتیاد دارید، حتی اگر نیاز به مصرف مواد افیونی داشته باشید، راههایی برای مدیریت ایمن درد شما وجود دارد. گرینسپون میگوید: «من بسیار مطمئن بودم که وقتی مجبور شدم برای درد خود اکسیکدون مصرف کنم، با هیچ مشکلی مواجه نشدم. بهبودی و کنترل درد لزوماً نباید با هم ناسازگار باشند.»