
آنچه در این مطلب خواهید خواند
اگر افسردگی مقاوم به درمان دارید، احتمالاً قبلاً داروهای ضد افسردگی را امتحان کردهاید اما نتیجهی چندانی نگرفتهاید. اما نباید تسلیم شوید. پیدا کردن دارو، دوز یا ترکیبی از داروها که برای شما مؤثر باشد، ممکن است زمان ببرد.
دکتر جاناتان ای. آلپرت، رئیس شورای تحقیقات انجمن روانپزشکی آمریکا و استاد روانپزشکی در مرکز پزشکی مونتهفیوره میگوید: «بیش از دو دوجین داروی ضد افسردگی ایمن و مؤثر وجود دارد.»
مشکل این است که پزشکان نمیتوانند دقیقاً پیشبینی کنند که افراد چگونه به هر دارو واکنش نشان خواهند داد. والتر دان، روانپزشک، دارای مدرک دکترای پزشکی و استادیار بالینی علوم بهداشتی در UCLA Health میگوید: «عوامل مختلفی در افسردگی نقش دارند، مانند ژنتیک و عوامل استرسزای زندگی». تا زمانی که درک بهتری از این بیماری حاصل نشود، یافتن درمان مناسب با آزمون و خطا انجام میشود.
به دنبال بهترین رویکرد
شما و پزشکتان میتوانید در مورد این راهکارهای دارویی برای افسردگی مقاوم به درمان صحبت کنید:
بررسی کنید که داروهایتان را طبق تجویز پزشک مصرف میکنید. از هر چهار نفر، سه نفر داروهای خود را طبق توصیه پزشک مصرف نمیکنند. برخی گهگاه یک روز را حذف میکنند یا وقتی احساس بهتری پیدا میکنند، مصرف دارو را متوقف میکنند. اما جیمز دبلیو. مورو، پزشک، مدیر مرکز افسردگی و اضطراب در دانشکده پزشکی ایکان در مونت سینای میگوید: «اما این اقدامات میتواند مانع از عملکرد خوب داروهای ضد افسردگی شود.» قبل از ایجاد هرگونه تغییر در نحوه مصرف داروهایتان، با پزشک خود مشورت کنید.
به داروی فعلی خود زمان بیشتری بدهید. داروهای ضد افسردگی معمولاً بلافاصله شروع به اثرگذاری نمیکنند. مورو میگوید، به طور کلی، ۶ تا ۸ هفته طول میکشد تا آنها به حداکثر اثر خود برسند. برای برخی افراد، این روند ممکن است حتی بیشتر طول بکشد.آیا میدانستید؟
افسردگی هر کسی متفاوت است. ممکن است لازم باشد قبل از پیدا کردن داروی مناسب، چندین دارو و دوز را امتحان کنید. یک مطالعه نشان میدهد که ۶۷٪ از افراد با مصرف چهارمین دارو تسکین یافتهاند.
بدن شما همچنین باید با دارو سازگار شود. وقتی داروی ضد افسردگی جدیدی مصرف میکنید، ممکن است عوارض جانبی مانند خشکی دهان، سردرد، خستگی یا ناراحتی معده داشته باشید. اما این علائم اغلب پس از چند هفته از بین میروند.
دوز داروی خود را تغییر دهید. افراد به داروهای ضد افسردگی واکنش متفاوتی نشان میدهند. ممکن است به مقدار بیشتر یا کمتری از یک دارو نسبت به مقدار استاندارد نیاز داشته باشید. اگر بعد از ۲ تا ۴ هفته تغییری احساس نکردید، پزشک ممکن است دوز شما را افزایش دهد. آلپرت میگوید.
به یک داروی ضد افسردگی دیگر تغییر دهید. اگر داروی شما مؤثر نیست، پزشک ممکن است پیشنهاد تغییر به داروی دیگری را بدهد. این یک امر رایج است. تحقیقات نشان میدهد که تنها حدود یک سوم افراد با اولین داروی ضد افسردگی که مصرف میکنند، از افسردگی خود رهایی مییابند.
بیشتر داروهای ضد افسردگی بر مواد شیمیایی موجود در مغز به نام انتقال دهندههای عصبی مانند سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین تأثیر میگذارند. هر نوع داروی ضد افسردگی به روش متفاوتی بر این مواد شیمیایی تأثیر میگذارد:
- مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs). این داروها اغلب اولین داروهای ضد افسردگی تجویز شده هستند، زیرا احتمال بروز عوارض جانبی در آنها کمتر است. این داروها شامل سیتالوپرام (سلکسا)، اسیتالوپرام (لکساپرو)، فلوکستین (پروزاک)، پاروکستین (پاکسیل)، سرترالین (زولوفت) میشوند.
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs). دس ونلافاکسین (Pristiq)، دولوکستین (Cymbalta)، لوومیلناسیپران (Fetzima) و ونلافاکسین (Effexor XR) نمونههایی از SNRIها هستند.
- داروهای ضد افسردگی غیرمعمول. این داروها در دستههای اصلی دیگر قرار نمیگیرند. مثالهایی از آنها شامل بوپروپیون (Wellbutrin SR)، میرتازاپین (Remeron) و وورتیوکستین (Trintellix) است.
- داروهای ضد افسردگی سه حلقهای. این دسته از داروهای ضد افسردگی که قدیمیتر هستند، عوارض جانبی بیشتری ایجاد میکنند. این داروها شامل آمیتریپتیلین، دوکسپین، میپرامین (توفرانیل)، نورتریپتیلین (پاملور) میشوند.
- مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs). اگر این داروها مانند ایزوکاربوکسازید (مارپلان)، فنلزین (ناردیل) و ترانیل سیپرومین (پارنات) را مصرف میکنید، باید رژیم غذایی دقیقی داشته باشید زیرا میتوانند باعث تداخلات خطرناکی شوند.
پزشک شما ممکن است بخواهد دارویی از همان دسته یا دستهای متفاوت را امتحان کند. دان میگوید: «تحقیقات نشان میدهد که اگر به یک SSRI پاسخ ندهید، ممکن است داروی دیگری مؤثر باشد.»
داروی دیگری به داروی ضد افسردگی فعلی خود اضافه کنید. پزشک شما ممکن است بخواهد داروی دیگری را به دارویی که در حال حاضر مصرف میکنید اضافه کند، که به آن تقویت گفته میشود. دان میگوید: «اگر احساس بهتری دارید و علائم شما 30 تا 50 درصد بهبود یافته است، سعی میکنیم چیزی را به آن اضافه کنیم تا تفاوت را جبران کنیم.»
یکی از داروهایی که میتواند با داروی ضد افسردگی استفاده شود، کتامین است. پزشک شما ممکن است برای تسکین سریع افسردگی مقاوم به درمان، کتامین را پیشنهاد کند. شما آن را در دوزهای پایین از طریق تزریق داخل وریدی دریافت خواهید کرد. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نوعی اسپری بینی به نام اسکتامین (Spravato) را تأیید کرده است. پزشکان معمولاً توصیه میکنند که یک داروی ضد افسردگی خوراکی را همراه با اسکتامین یا کتامین مصرف کنید.
پزشک شما ممکن است داروهایی برای سایر مشکلات مانند داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد روان پریشی، تثبیت کنندههای خلق و خو و هورمونهای تیروئید نیز تجویز کند.آیا میدانستید؟
تحقیقات نشان میدهد که تنها حدود یک سوم افراد با اولین داروی ضد افسردگی که مصرف میکنند، از افسردگی خود رهایی مییابند.
آزمایش فارماکوژنتیک را در نظر بگیرید. با این آزمایشها، دانشمندان نمونهای از بزاق یا خون شما را مطالعه میکنند. آنها DNA شما را برای ژنهایی که آنزیمهای خاص یا گیرندههای سلولی را کنترل میکنند، بررسی میکنند. اکثر این آزمایشها به نحوه متابولیزه کردن یا تجزیه دارو توسط بدن شما میپردازند. دان میگوید اگر دارو را خیلی سریع متابولیزه کنید، ممکن است به دوز بالاتری از داروی ضد افسردگی نیاز داشته باشید. از سوی دیگر، اگر متابولیزه کردن دارو توسط بدن شما زمان بیشتری طول بکشد، میتواند تجمع یابد و عوارض جانبی ایجاد کند.
آلپرت میگوید آزمایشهای فارماکوژنتیک نشان نمیدهند که کدام داروها بهترین عملکرد را دارند. اما میتوانند سرنخهایی در مورد دوز مورد نیاز یا خطر عوارض جانبی ارائه دهند.
«ممکن است لازم باشد قبل از پیدا کردن داروی مناسب، چندین دارو و دوز مختلف را امتحان کنید.»دکتر والتر دان، دکترا
افسردگی هر کسی متفاوت است. یک مطالعه نشان میدهد که ۶۷٪ از افراد با مصرف چهارمین دارو تسکین یافتهاند. دان میگوید این روند میتواند ناامیدکننده باشد، اما مهم است که به تلاش خود ادامه دهید.
او میگوید: «این داروها دائمی نیستند، بنابراین میتوانیم یکی را امتحان کنیم و اگر دوست نداشتید، آن را قطع کنیم.» با گذشت زمان، صبر و ارتباط با پزشک، احتمال زیادی وجود دارد که درمان مناسب برای افسردگی مقاوم به درمان خود را پیدا کنید.